KADINLARIN SAÇLARINI KISALTMALARI CÂİZ MİDİR?

Allah’a hamd, Rasûlüne salât ve selâm ederek başlıyoruz.

Rabbimiz, hepimize hakkı hak bilip hakka ittibâ etmemizi, bâtılı bâtıl bilip bâtıldan da ictinâb etmemizi nasip ve müyesser eylesin. Âmîn.

“Müslüman Kadınların Saçlarını Örtmeleri Farz mıdır?” başlıklı yazımızı okuyan bir kardeşimiz aşağıdaki soruyu yöneltmiştir.

Aslında ilk bakışta basit bir soru gibi gözükmesine rağmen iyice düşünüldüğünde önemli bir soru olduğu anlaşılacaktır. Şahsen ben de soruyu ilk gördüğümde “câizdir” diye içimden geçirmekle yetinmiştim. Ama daha sonra bu kadarının yeterli olmayacağını düşündüm. Zira bu konunun direkt cevaplandırılması için “câizdir” ya da “câiz değildir” şeklinde doyurucu olmayan bir cevap şekli yetersizdir. Çünkü meselenin farklı yönleri de bulunmaktadır. Bundan dolayı da konuyu özetler mahiyette ana hatlarıyla cevaplandırmanın faydalı olacağını düşünüyorum.

Önce soruyu görelim sonra cevaba geçelim:    

“Selâmün aleyküm.

Benim sorum; saçı omuzlarından aşağıda olan bir insan, ensesinde toplayamıyorsa kestirmesi câiz midir? Çevremde, ‘âhirette kadınların saçlarının göğüs hizası altında olması gerekiyor’ diyenler var. Bunun doğruluğu var mıdır? Selâmetle, Allah'a emânet kalın…”

Ve aleyküm selâm.

Saçı omuzlarından aşağıda olan bir kadının saçlarının uçlarından kestirmesi yani saçını kısaltması câizdir. Toplumda, kadınların saçlarının göğüslerinin hizasının altında olması gerektiği söylentisi -maalesef ki- geçmişten bu yana mevcuttur. Bunlar “kocakarı türetmesi” denen sözlerden sayılır. Bu sava göre, kadının saçları göğüslerinin altında olması gerekiyormuş ki, kadın öldüğünde göğüslerinin, saçlarıyla kapatılması gerekmekteymiş. Ya da kadın mahşer yerinde insanlar toplandıklarında göğüslerini saçlarıyla kapatacaklarmış. Bütün insanlar mahşerde analarından doğduğu gibi haşredilecek ya. Bu gerçeğin üzerine mesnetsiz fikirler eklemek de uydurucuların işi olmaktadır.

Her ne kadar bu tür ısrarlı söylemler bugün azalmış olsa da, hâlâ bunları dillendirenlerin olduğu inkâr edilemez. İnsanlar Vahiy İslâm’ından kültürel ve geleneksel bir din anlayışına yöneldikleri her dönemde vahiyle doğrudan irtibatlı olmayan meselelerde bir takım insanların ısrarla iddia ettikleri farzlar(!) veya haramlar(!) bulunacaktır. Daha doğrusu helâl ve haram konularında aşırı gidişler ya da boş vermişlikler olabilecektir.

Bu hususta Rasûlullah aleyhisselâm, erkeklerin ve kadınların çıplak ayaklı ve elbisesiz (erkekler sünnetsiz) olarak haşredileceklerini bildirince Hz. Âişe annemiz: “Kıyâmet günü avretlerden dolayı vay hâlimize!” dedi. Peygamberimiz ise: “Sen neden söz ediyorsun? Benim üzerime öyle bir Âyet nâzil oldu ki, üzerinde elbise olmasının ya da olmamasının sana hiçbir zararı yoktur” buyurdu. Âişe: “O hangi Âyettir, ey Allah’ın Nebîsi?” dedi. Allah Rasûlü ise: “O günde bunlardan her bir kişinin kendisine yeter bir işi vardır” (Abese: 37) Âyetidir buyurdu. (Bkz: İbn-i Kesîr Tefsîri vd. Abese Sûresinin ilgili Âyetlerinin tefsirinde bu bilgilere her tefsirde rastlamak mümkündür.)

İffet timsâli Hz. Âişe annemiz mahşer yerindeki durumun mahiyetini Peygamberimize sorduğunda Allah’ın Rasûlü kendisine herkesin o günün dehşetinden dolayı birbirlerini göremeyecekleri biçimde daha önemli meşguliyetleri olacağını haber vermiştir. Dolayısıyla o günle alâkalı olarak kadınlara yönelik uydurulan bu efsanenin yanlışlığı da ortaya çıkmaktadır. Abese Sûresinin 37. Âyetinde Rabbimizin bildirdiği gibi, kimse kimsenin hâlini görmeyecektir ki, kadınların göğüslerini saklamak için uzun saçlara ihtiyaçları bulunsun. Kaldı ki, bunu uyduranlar büyük bir hata yaptıklarının da farkında değillerdir. Kadın göğsünü kapatıyor da neden diğer avret bölgelerini kapatmıyor? Bu, aslında soru değildir. Bu tür uydurmaları söyleyenlere ya da inananlara ilzâm ve cevap kâbilinden istifhâmdır.

Şimdi mesele üzerinde kısaca teşrîhâta girelim. Öncelikle kabul etmeliyiz ki, saç kadının hem ziynetidir hem de avretidir. Sakal nasıl erkeğin ziyneti ise, saç da kadının ziynetidir. Kadınlar saçlarının kesim şekli itibariyle erkeklere benzemekten sakınmalıdırlar.